Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Cigudo
Aethusa cynapium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Juvertino, Jouvertino.
Noms en français : Petite cigüe, Ciguë des jardins.
Descripcioun :La cigudo o juvertino s'atrobo majamen dins li valado de nòsti mountagno (subsp. elata). Es uno planto impourtanto de bèn counèisse pèr la pas counfoundre emé lou juvert, la pastenargo, lou cerfuei o uno autro apiaceae, ço qu'èi toujour poussible se i'a pas li flour o li grano. Quouro flouris, se recounèis à si lòngui bratèio d'involucello que pendoulon, pièi après emé lou fru, redoun emé de costo .
Usanço :Se saup proun que la cigudo es uno planto di proun empouisounanto. Sabèn pas s'es aquelo meno que serviguè pèr tua Socrate. Dins d'ùni relarg li païsan bouton de juvert frisa dins soun ort pèr pas s'engana.
Port : Erbo
Taio : 0,8 à 2,4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Aethusa
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Fourèst
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasianno
Ref. sc. : Aethusa cynapium L., 1753